Angstgevoelens
Angstgevoelens komen vaak voor. Die gevoelens zijn heel normaal en zelfs nuttig. Maar als angstgevoelens je leven gaan overheersen, is er meer aan de hand.
We vertellen je wat je dan kunt doen.
Angstgevoelens zijn nuttig
Angst is een van de meest nuttige gevoelens die je hebt.
Het is namelijk een natuurlijke reactie op gevaar. Bijvoorbeeld wanneer je door een donker steegje moet lopen of wanneer je op de snelweg in een chaotische situatie terechtkomt. Je angst helpt je dan om voorzichtig en alert te zijn, zodat je snel en effectief kunt reageren.
Zodra je merkt dat er in het steegje of op die snelweg helemaal geen gevaar is, dan verdwijnt de angst gelijk weer. De angst heeft dan zijn functie vervuld.
Als de angst blijft
Soms loopt het anders. De angst blijft hangen of je bent bang zonder dat er ook echt gevaar is.
Omdat de angst maar niet weggaat, ga je situaties vermijden zodat je niet met je angsten wordt geconfronteerd. Of je komt in actie om te voorkomen dat de angst uitkomt. De angst bepaalt dus je gedrag.
Je gaat op de vlucht of raakt in gevecht.
Voorbeelden van ‘vluchten’:
- Iemand die bang is voor een ongeluk wil niet meer autorijden.
- Iemand die bang is om uitgelachen te worden, blijft liever thuis.
- Iemand die bang is voor honden, loopt niet meer door het park.
Voorbeelden van ‘vechten’:
- Iemand die bang is voor rauw vlees, gaat dwangmatig schoonmaken bij het koken.
- Iemand die bang is voor infecties, gaat telkens zijn handen wassen.
- Iemand die bang is voor ongelukjes, gaat keer op keer controleren of het fornuis wel uitstaat.
Wanneer is angst een probleem?
Met voorzichtigheid is natuurlijk niks mis. Angst wordt een probleem als het je leven beheerst, zonder dat er een aanleiding is voor die angst.
Angst voelt namelijk onprettig. Het staat fijne gevoelens in de weg en kan je ook nog eens uitputten.
Gelukkig is er veel dat jij zelf kunt doen tegen overmatige angstklachten. Hieronder lees je hoe je angstklachten herkent bij jezelf (en bij anderen).
Hoe weet ik of ik te veel angstgevoelens heb?
Angstklachten zijn voor iedereen anders. Maar vaak komen we deze dingen tegen:
- Een nerveus, rusteloos of gespannen gevoel.
- Meerdere keren per dag gevaar zien of paniek voelen.
- Moeite met concentreren omdat je piekert.
- Angst om dierbaren te verliezen
- Regelmatige paniekaanvallen.
- Je voelt je zwak, prikkelbaar en moe.
- Onverklaarbare pijntjes in je lichaam.
- Je voelt angst voor verlies.
- Lang piekeren in bed.
- Je vermijdt situaties om je angst uit de weg te gaan.
- Proberen om te zorgen dat je angst niet uitkomt.
Hoe herken ik angst bij iemand anders?
Misschien heb je zelf geen angst, maar iemand anders wel. Vaak is dit moeilijk om te herkennen, omdat iemand zijn/haar gedachten niet te zien zijn. Toch kun je overmatige angstgevoelens herkennen als je op de volgende punten let:
- De ander is altijd gespannen in dezelfde situaties (bijvoorbeeld een feestje of tijdens het autorijden).
- De persoon zegt vaak afspraken af.
- Als de afspraak wel doorgaat, is diegene afwezig in zijn/haar hoofd.
- De persoon heeft moeite met alleen zijn.
- Dwangmatig handelen, zoals opvallend vaak controleren of de deuren wel op slot zijn of het gas uitstaat.
- De ander kan zaken niet loslaten. Bijvoorbeeld: je bent van huis en de ander maakt zich zorgen over of de waterkoker wel uitstaat, ook al hebben jullie het gecontroleerd toen jullie weggingen.
Oorzaken
Heb je angstgevoelens? Dat kan meerdere oorzaken hebben. Soms is dit aangeboren: de één heeft meer aanleg voor angst dan de andere.
Toch zijn er bepaalde oorzaken die vaker voor angst kunnen zorgen.
- Een ingrijpende gebeurtenis, zoals een ongeval, inbraak of ramp.
- Angst voor verlies, zoals een sterfgeval, relatiebreuk of een baan.
- Opvoeding: als je heel beschermd bent opgevoed, kun je als volwassene sneller angstig zijn.
- Een slechte sfeer, thuis of op je werk, zorgt dat je meer op je hoede bent.
- Een ziekte die je alerter maakt, zoals astma, epilepsie of migraine.
- Alcohol of drugs.
- Psychische klachten of depressie.
Aan de slag met angstgevoelens: tips, oefeningen en zelfhulp
We geven je handige tips waarmee je aan de slag kunt met jouw angst.
Angst bij jezelf
Staan angstgevoelens je in de weg? Dit kun je doen.
- Ga op zoek naar informatie over angstklachten. Hoe beter je angst begrijpt, hoe makkelijker je ermee omgaat.
- Doe onze online zelftest. In een paar minuten weet je of het meevalt (of niet).
- Schrijf eens op wat je angst veroorzaakt. Schrijf daarbij op waar je aan denkt, wat je dan voelt en hoe je daarop reageert. Als je dit hebt gedaan, dan zet je een streep en daaronder schrijf je op wat helpt om de angst te verminderen.
- Praat erover met mensen bij wie jij je veilig voelt. Vrienden, familie, collega’s. Praten lucht op en zorgt er soms voor dat de klachten minder erg worden.
- Zorg goed voor jezelf, want dan ben je sterker. Zorg dat je genoeg beweegt en voldoende slaapt. Besteed tijd aan je hobby’s en aan de mensen die je gelukkig maken. Hoe beter je je voelt, hoe beter je omgaat met vervelende gevoelens.
- Doe een gratis online cursus: hoegaathetmetjou.nl
- Heb je vaak last van angst? Dan zijn er ontspanningstechnieken om je te helpen. Lees hoe je volledig kunt ontspannen en hoe je nare gedachten loslaat.
- Als de angst vaak plotseling opzet, hebben we tips voor omgaan met acute angst.
- Kom je niet verder? Scrol dan door naar beneden en ontdek hoe je hulp kunt vragen.
Angst bij anderen:
Heeft iemand in jouw omgeving angstklachten? Zo help je die persoon:
- Lees je goed in. Hoe beter je angstklachten begrijpt, hoe beter je iemand anders kunt helpen.
- Bekijk het leven door de ogen van iemand anders. Mensen met angstklachten ervaren de wereld vaak anders dan hoe jij dat doet. De kans is groot dat de ander drempels ervaart die jij niet ziet.
- Angstgevoelens bij iemand uit jouw omgeving kunnen ook jouw leven gaan beïnvloeden. Krijg je hier last van, dan is er ook hulp voor jou.
- Durf het gesprek aan te gaan. Oordeel niet, dan voelt de ander zich vrijer om de angst te bespreken. Voor de ander kan dit een hele opluchting zijn.
- Let op jezelf, ook als je een ander helpt. Een website die je helpt om de balans te bewaren tussen jouw geluk en de relatie tot een ander is www.hoegaathetmetjou.nl. Dit is een gratis online zelfhulp cursus die je gewoon op jouw eigen plek en tijd kunt doen.
In contact komen met anderen
Heb je op deze pagina niet helemaal gevonden wat je zocht of wil je je laten adviseren door een professional? Misschien helpen de volgende opties je dan:
- Maak een afspraak met je huisarts of praktijkondersteuner GGZ.
- Kijk eens naar informatie over andere psychische klachten, misschien komen die meer overeen met wat je zoekt.
- Kijk eens naar alle tips en oefeningen die we hebben, of bekijk het aanbod aan gratis online zelfhulpcursussen.
- Zoek contact met lotgenoten. Lotgenoten hebben vergelijkbare dingen doorgemaakt, waardoor je je meer begrepen kan voelen. Bijvoorbeeld bij de ADF Stichting (ADF staat voor Angst, Dwang en Fobie). Dit is een patiëntenvereniging die zich inzet voor mensen met angst- en dwangklachten).
- Wil je met een hulpverlener praten? Bel dan met Arkin op het telefoonnummer 020-5901330.